اماکن زیارتی مشهد

حرم مطهر امام رضا علیه السلام

 

حرم مطهر امام رضا علیه السلام با گسترش و افزایش مساحت آرامگاه امام هشتم شیعیان ساخته شده است. امام بزرگوار در سال هشتصد و هفده هجری به شهادت رسیدند. اسم این منطقه سناباد بود و در قرن دهم به نام مشهد تغییر نام گرفت و مقدس ترین شهر مذهبی در کشور ایران شد. ساخت حرم امام رضا متعلق به قبل از دوره سلجوقی می باشد.
حرم مطهر امام رضا علیه السلام ساختمانی چهار گوشه است که در هر گوشه آن صفه‌ای به اندازه 3 متر دارد که از این صفحه محل ورود و خروج و رفت و آمد به حرم مطهر است. ساختمان اصلی حرم، به بقعه هارون الرشید مربوط است و مرقد مطهر امام رضا علیه السلام در وسط حرم قرار نگرفته بود و طواف بر ضریح سخت و مشکل بود بدون آن که آسیبی به استواری گنبد وارد شوددر سال 1343 ه.ش با ساختن یک طاق بزرگ و دو پایه ، دیوار بین مسجد و حرم را برداشتند. ارتفاع طاق حرم بیست سانتی‌متر و با سنگ مرمر است و بالای آن تا ارتفاع دو متری با کاشی‌ نفیس از دوره سلجوقی است که بر بیشتر آنها آیات و احادیث بر بعضی دیگر، نقشهای اسلیمی کار شده و برجسته دیده می شود. بر بالای کاشی‌ها، کتیبه‌ای به شکل برجسته بر روی کاشی‌های چینی دارای آیه هایی از سوره فتح به تاریخ 760 هـ.ق نصب گردیده است. بر بالای این کتیبه، کتیبه ای از جنس مرمر به عرض 32 سانتی‌ متر می باشد که بر آن قصیده‌ای از دبیرالملک فراهانی به خط نستعلیق نوشته شده است. از این کتیبه تا انتهای دیوارها مشهد، به سال 1275 هجری قمری آیینه کاری شده می باشد . در انتهای 4 دیوار حرم که زیر طاق گنبد قرار گرفته است، سوره جمعه به خط ثلث علیرضا عباسی وجود دارد. در قسمت بالای دیوارها‌، با ساختن گوشواره‌ها ، طرح مربع به هشت ضلعی و گنبد داخلی بر روی آن ساخته شد. همه سطحهای زیر گنبد،‌ با آیینه کاری بسیار هنرمندانه‌ به شیوه مقرنس پوشیده مشهد شده است . گنبد بیرون حرم بر روی ساقه‌ به قطر 44/13 متر بنا شده است و بلندی ارتفاع آن از کف بام در حدود 31 متر است. کتیبه خیلی زیبا و بزرگ گنبد به خط ثلث علیرضا عباسی در چهار ترنج، به عربی نوشته شده است. 
صحن عتیق که در قسمت شمالی حرم قرار گرفته است،‌‌ ‌در زمان سلطان حسین بایقرا ساخته شده است و در دوران شاه عباس اول افزایش یافته است. . در اطراف صحن مشهد، تعدادی حجره در 2 طبقه و چهار ایوان در چهار جهت اصلی ساخته مشهد شده است . ایوان طلا یا ایوان جنوبی، از زمان امیرعلی شیرنوایی در قرن 9 هجری است و به دلیل اینکه روی ایوان را نادرشاه طلاکاری انجام داده است، به ایوان نادری مشهور شده و در زمان شاه طهماسب صفوی تزئین و طراحی شده است. ایوان دارای چهار در طلایی است که به توحید خانه، کفشداری بزرگ،  راهروی سقاخانه قدیم و از منطقه به دارالسیاده و محلی که در قدیم قرآن خانه بود ، گشوده می شد. در بخش جنوبی ایوان، طاقی شبیه محراب بود که بر خشت‌های طلا کاری شده قصیده‌ای از «ندیم» به زبان پارسی به خط نستعلیق محمد علی بن سلیمان رضوی حک شده است که نشانگر طلاکاری و بازسازی ایوان به فرمان نادرشاه است.

........................................................................................

امامزاده یحیی مشهد

روستا میامی در فاصله ۵۰ km در جاده سرخس به مشهد است . این روستا در دامنه کوهی قرار گرفته است. مقبره امامزاده یحیی در یک km روستای میامی مشهد و در دامنه کوه می باشد. امامزاده یحیی از فرزندان زید، و نوه امام زین العابدین (ع) می باشد . مادرش دختر ابی هاشم عبداله بن محمد حنیفه است. وی در سال ۱۰۷ ه. ق به دنیا امد. یحیی برای ادامه مبارزات خود علیه بی امیه چون از نظر جانی امنیت نداشت از نینوا «کربلا » به مدائن و از آن جا به شهر خراسان هجرت نمود. و در آخر در شهر جوزجان از توابع خراسان قدیم (در افغانستان اکنون ) درسال ۱۲۵ ه. ق در سن ۱۸ سالگی به شهادت رسیدند. بنای ساختمان مربوط به قرن دهم ه.ق می باشد.

........................................................................................

آرامگاه خواجه مراد مشهد

مسافرین تور مشهد که به زیارت سایر زیارتگاههای مشهد علاقه مند هستند سر بزنند آرامگاه ابوحبیب هرثمه بن اعین معروف  به خواجه مراد از اصحاب حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در ۱۲ km شرق شهر مشهد از سمت راست جاده فریمان در دامنه کوه قرار گرفته است . با توجه به کتابهای معتبر شیعه مانند تحفه المجالس، سفینه البحار ،معاجن الائمه (باب هشتم)،  تحفه الاحباب،  نور الابصار و… این چنین درک شده است ، هرثمه بن اعین از اخلاص و محبت کامل شایسته‌ای به امام هشتم(ع) داشته اند و آرامگاه ایشان از مکان های زیارتی مشهد می باشد .بنای قبلی آرامگاه دارای گنبد خانه‌ای به طول و عرض 30×4×4 متر با گلدسته‌هایی با ارتفاع کم تزئین شده و دارای کاشی‌کاری و ایوان بوده است که در تغییرات امروزی ساختمانی جدید جای آن می باشد و امکاناتی مانند: اتا‌ق‌های زائرسرا و اقامت ،فضای اداری،  رستوران،  پارکینگ و بازارچه برای زائرین و اطرافیان آرامگاه تدارک دیده شده است.

........................................................................................

آرامگاه خواجه ربیع مشهد

به دستور شیخ بهایی در زمان شاه عباس صفوی آرامگاه خواجه ربیع مشهد ساخته شد. خواجه ربیع از یاران امام علی (ع) و از اصحاب پیامبر می باشد. با روایاتی که وجود دارد امام رضا (ع) زمانی که به سمت خراسان حرکت می کردند آرامگاه خواجه ربیع را زیارت نمودند. آرامگاه خواجه ربیع مشهد در پایان خیابان ربیع قرار گرفته در شمال غربی مشهد داخل باغ زیبا و بزرگ و کنار کشف رود قرار گرفته است که این ویژگی ها موجب زیباتر شدن محیط این آرامگاه گردیده. آرامگاه خواجه ربیع مشهد از یک گنبد به ارتفاع 18 متر که با کاشی های فیروزه ای تزئین شده و 4 ایوان و ظاهری 8 ضلعی تشکیل شده است. فضای داخلی آرامگاه خواجه ربیع مشهد با نقش های طلایی رنگ طراحی و تزئین شده که زیبایی این آرامگاه را چند برابر کرده است و گردشگران و مسافران مشهد از این آرامگاه دیدن و می کنند.

........................................................................................

امام زادگان سید یاسر و سید ناصر مشهد

امامزادگان سید یاسر و سید ناصر مشهد در مجاور دره بند زیبای گلستان و در پنج km غربی شهر مقدس مشهد در اول روستای گلستان بنایی که به تازگی ساخته شده و با نمای جدید و با  کاشی های معرق قرار طراحی شده است وجود دارد که این بنا آستان مبارکه امام زادگان سید یاسر و سید ناصر مشهد از فرزندان حضرت امام موسی کاظم علیه السلام می باشد. زائرین اصلی این آستان مقدس از کشور های مسلمان عربی و نوار حاشیه ای خلیج فارس است. مسافران مشهدمی توانند در سفر خود به مشهد مقدس از این آستانه مقدس نیز بازدید نمایند.

........................................................................................

آرامگاه امامزاده اسماعیل مشهد

آرامگاه امامزاده اسماعیل مشهد یا شاهزاده اسماعیل در فاصله 30 km مشهد مقدس از طرف شهر نیشابور و در روستای زیبای امان‌آباد قرار گرفته است. در مجاور عمارت آرامگاه زائرسرایی برای استراحت و خواندن نماز برای مسافران مشهد ایجاد شده است. برای آرامگاه امامزاده اسماعیل مشهد ضریح جدیدی نصب شده است که بسیار زیبا طراحی و ساخته شده است. بر طبق شواهد و مدارک نسب امامزاده اسماعیل مشهد به امام حسین علیه السلام می باشد .